کبد چرب گرید 2 زمانی رخ می‌دهد که تجمع چربی در کبد علاوه بر اختلال در عملکرد طبیعی، باعث التهاب در این عضو حیاتی می‌شود. در این مرحله، کبد قادر به انجام درست وظایفش مثل تجزیه مواد مغذی و دفع سموم بدن نخواهد بود. علائم این بیماری شامل خستگی شدید، درد یا تورم در ناحیه کبد، تغییرات پوستی و مشکلات گوارشی هستند. تشخیص کبد چرب گرید 2 نیازمند بررسی دقیق از طریق آزمایش‌های خون، سونوگرافی و دیگر روش‌های تصویربرداری است.
کبد چرب گرید 2 چیست؟
کبد چرب گرید 2 به مرحله‌ای گفته می‌شود که چربی انباشته شده در سلول‌های کبد از حد طبیعی فراتر رفته و۳۴ تا ۶۶ درصد از حجم کلی کبد را اشغال کرده باشد. در این گرید، علاوه بر تجمع چربی، التهاب نیز در کبد دیده می‌شود. این التهاب، عملکرد طبیعی کبد را دچار اختلال کرده و جلوی وظایف حیاتی کبد از جمله تجزیه مواد مغذی، تولید پروتئین‌های ضروری و دفع سموم بدن را می‌گیرد.
کبد به عنوان دومین عضو بزرگ بدن، نقش مهمی در سلامتی دارد. وقتی بیماری کبد چرب به سمت گرید 2 پیشرفت می‌کند، چربی انباشته شده در سلول‌ها باعث تغییر در ساختار طبیعی کبد می‌شوند. این تغییرات در سونوگرافی و آزمایش‌های خونی به وضوح قابل مشاهده هستند. افزایش آنزیم‌های کبدی در آزمایش‌های خونی و مشاهده تغییرات غیرعادی در سونوگرافی نشانه‌ای از پیشرفت بیماری هستند. این مرحله از کبد چرب، نشان‌دهنده ورود به وضعیتی است که نیازمند مداخله جدی‌تری برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر است. رعایت سبک زندگی سالم و اصلاح رژیم غذایی، اصلی‌ترین راه‌های درمان کبد چرب هستند.
علائم کبد چرب گرید ۲ کدام‌اند؟
این بیماری در مراحل ابتدایی معمولاً بدون علامت است؛ بنابراین فرد تا زمانی که آزمایش ندهد متوجه بیماری‌اش نخواهد شد. با پیشرفت بیماری، علائم مختلفی بروز می‌کنند که شامل موارد زیر می‌شوند:
- خستگی مفرط و کاهش انرژی
- درد یا تورم در ناحیه کبد (سمت راست بالای شکم)
- تغییر سطح کلسترول
- مشکلات گوارشی (نفخ، یبوست یا اسهال)
- اختلال خواب و بی‌خوابی
- درد پایین شکم
- فشار خون بالا
- تغییرات پوستی کبودی و لکه‌های تیره روی پوست
- علائم افسردگی و استرس
- حساسیت به انسولین و مشکلات متابولیکی
- ضایعات چشمی و زردی چشم
- تغییر میزان آنزیم‌های کبدی در آزمایش خون
چه عواملی باعث ایجاد کبد چرب گرید ۲ می‌شوند؟
علت دقیق کبد چرب گرید دو هنوز مشخص نیست، اما مواردی وجود دارد که به عنوان عوامل خطر شناخته می‌شوند و در بروز این بیماری نقش دارند:
اضافه وزن و چاقی
افراد چاق یا دارای اضافه وزن، به راحتی در معرض کبد چرب گرید 2 قرار می‌گیرند. به خصوص چربی‌هایی که در ناحیه شکم جمع می‌شوند، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. این چربی‌ها باعث التهاب در کبد می‌شوند و با گذشت زمان، آسیب‌های جدی‌تری به بار می‌آورند.
دیابت نوع 2
یکی از عوامل اصلی ابتلا به کبد چرب گرید دو، دیابت نوع 2 است. بالا بودن قند خون به مدت طولانی باعث تجمع چربی در کبد می‌شود. به همین دلیل، بسیار مهم است که مبتلایان به این نوع دیابت مراقب رژیم غذایی خود و کنترل قند خون باشند تا از آسیب به کبد جلوگیری کنند.
چربی خون بالا (تری گلیسیرید بالا)
بالا بودن سطح‌تری گلیسیرید در خون باعث تجمع چربی‌ها در کبد و مختل شدن عملکرد آن می‌شود. رژیم غذایی پرچرب یا مصرف زیاد شکر سطح‌تری گلیسیرید را بالا می‌برد و خطر ابتلا به کبد چرب گرید 1 و 2 را افزایش می‌دهد.
کلسترول بالا
کلسترول بالا هم به عنوان یکی از عوامل زمینه ساز ابتلا به کبد چرب محسوب می‌شود. بالا بودن کلسترول خون، منجر به رسوب چربی در کبد و اختلال در عملکرد آن می‌شود. برای کاهش خطر، باید سطح کلسترول را کنترل کرده و رژیم غذایی سالمی داشته باشید.
فشار خون بالا
فشار خون بالا نه تنها برای قلب بلکه برای کبد هم مضر است. این بیماری جریان خون به کبد را کاهش داده و به مرور زمان مشکلات کبدی مختلفی مثل کبد چرب مرحله 2 را به همراه می‌آورد.
اختلالات تیروئیدی
کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) باعث افزایش وزن و کاهش متابولیسم بدن می‌شود. این اختلال به طور غیرمستقیم، زمینه ساز تجمع چربی در کبد و ابتلا به کبد چرب با شدت متوسط می‌شود.
سندرم متابولیک
سندرم متابولیک مجموعه‌ای از بیماری‌های مختلف مثل دیابت، فشار خون بالا و چربی خون بالا است. داشتن این مشکلات به طور همزمان، خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش می‌دهد.
آپنه انسدادی خواب
اختلال خواب که در آن تنفس فرد به طور موقت در طول شب متوقف می‌شود، خطر ابتلا به کبد چرب گرید 2 را بالا می‌برد. آپنه خواب با کاهش سطح اکسیژن در خون، فشار خون را بالا برده و به کبد آسیب می‌زند.
عوامل ژنتیکی
ساختار ژنتیکی فرد هم در ابتلا به کبد چرب مرحله دو تأثیرگذار است. اگر در خانواده شما افراد مبتلا به کبد چرب وجود داشته باشند، احتمال ابتلای خودتان به این بیماری هم بیشتر می‌شود.
یائسگی
در دوران یائسگی، تغییرات هورمونی باعث افزایش وزن و تجمع چربی در شکم می‌شود. این اتفاق خطر ابتلا به کبد چرب گرید 2 را افزایش می‌دهد. تغییرات هورمونی در این دوران باعث کاهش سرعت متابولیسم و افزایش ذخیره چربی می‌شود.
آیا کبد چرب گرید ۲ خطرناک است؟
بله. کبد چرب گرید ۲ در صورتی که به موقع شناسایی و درمان نشود، خطرناک است. در این مرحله، چربی در کبد تجمع می‌یابد و باعث التهاب می‌شود. التهاب کبد به مرور زمان آسیب به سلول‌های کبدی را افزایش می‌دهد. این آسیب نیز باعث تشکیل بافت زخم در کبد می‌شود. اگر این روند ادامه یابد، مشکلات جدی‌تری مثل سیروز کبدی یا نارسایی کبدی پیش می‌آید. علاوه بر این، کبد چرب گرید ۲ زمینه ساز بروز مشکلاتی مثل اختلال در تنظیم قند خون، افزایش خطر بیماری‌های قلبی- عروقی و مشکلات متابولیکی هم می‌شود.
اما خبر خوب این است که با تغییرات مناسب در سبک زندگی، رعایت رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و در صورت نیاز درمان دارویی، می‌توان این بیماری را کنترل کرد یا حتی کبد را به وضعیت سالم‌تری بازگرداند. بنابراین، باید گفت که کبد چرب مرحله 2 با مراقبت‌های درست قابل درمان است.
چگونه می‌توان کبد چرب گرید ۲ را تشخیص داد؟
برای تشخیص کبد چرب گرید 2، پزشک از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند تا وضعیت کبد شما را به دقت بررسی کند. این روش‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
بررسی سابقه پزشکی
در ابتدا، بهترین دکتر گوارش و کبد در تهران با بررسی سابقه پزشکی شما به عواملی مثل فشار خون، دیابت، چربی خون و دیگر مشکلات مرتبط با کبد توجه می‌کند. این اطلاعات برای تشخیص بیماری اهمیت زیادی دارند.
معاینات بالینی
در این مرحله، پزشک شکم شما را بررسی کرده و تغییرات فیزیکی مثل بزرگ شدن کبد، طحال و وجود مایع در شکم را ارزیابی می‌کند. همچنین، قد و وزن شما اندازه‌گیری شده و شاخص توده بدنیتان بررسی می‌شود.
آزمایش خون
آزمایش‌هایی مانند AST، ALT، GGT، کلسترول و‌تری گلیسیرید از مهم‌ترین آزمایش‌ها برای تشخیص این بیماری هستند. این آزمایش‌ها سطح آنزیم‌های کبدی و مواد شیمیایی دیگر را اندازه‌گیری می‌کنند.
سونوگرافی شکم
سونوگرافی یکی از روش‌های رایج برای تشخیص کبد چرب است. این روش تصویربرداری به پزشک این امکان را می‌دهد که تغییرات ساختاری در کبد را شناسایی کند.
سی تی اسکن و ام آر آی
برای بررسی دقیق‌تر وضعیت کبد، پزشک سی تی اسکن یا ام آر آی تجویز می‌کند. این روش‌ها تصاویر دقیقی از کبد و دیگر اندام‌ها فراهم می‌کنند.
بیوپسی کبد
در صورتی که پزشک نیاز به ارزیابی دقیق‌تری داشته باشد، بیوپسی کبد انجام می‌دهد. در این روش، نمونه‌ای از بافت کبد برداشته شده و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود.
فیبرواسکن
این تست شبیه سونوگرافی است، اما به‌طور خاص برای اندازه‌گیری میزان فیبروز کبد و آسیب‌های آن استفاده می‌شود. فیبرواسکن به جای بیوپسی به کار می‌رود و اطلاعات دقیقی در مورد شدت بیماری می‌دهد.
توصیه‌های نهایی در مورد کبد چرب گرید 2
حفظ سبک زندگی سالم و پیگیری منظم برای جلوگیری از پیشرفت کبد چرب گرید 2 امری ضروری است. به محض مشاهده علائمی مانند خستگی مفرط، درد در ناحیه کبد یا تغییرات پوستی باید به بهترین فوق تخصص گوارش و کبد مراجعه کنید. عدم توجه به این علائم و تأخیر در درمان، باعث آسیب‌های جدی به کبد و حتی ابتلای شما به سیروز کبدی یا نارسایی کبدی می‌شود. با رعایت رژیم غذایی مناسب، ورزش منظم و درمان‌های دارویی، می‌توان روند بیماری را کنترل و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کرد.
